ଡେଙ୍ଗୁ - ସାଓ ଟୋମ୍ ଏବଂ ପ୍ରିନ୍ସିପ୍ |

ଜନସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା |
ଜାତୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କର୍ତ୍ତୃପକ୍ଷ ଏହି ରୋଗର ଜବାବରେ ନିମ୍ନଲିଖିତ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଗ୍ରହଣ କରୁଛନ୍ତି:
ବିସ୍ଫୋରଣର ବ technical ଷୟିକ ଦିଗ ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ପାଇଁ MoH ଏବଂ WHO ମଧ୍ୟରେ ସାପ୍ତାହିକ ବ meetings ଠକ କରିବା |
ଏକ ଡେଙ୍ଗୁ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଯୋଜନା ବିକଶିତ, ବ valid ଧ ଏବଂ ପ୍ରସାରିତ |
ବିଭିନ୍ନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଜିଲ୍ଲାରେ ବହୁମୁଖୀ ଏପିଡେମୋଲୋଜିକାଲ୍ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଏବଂ ସକ୍ରିୟ ମାମଲା ଚିହ୍ନଟ କରିବା |
ପ୍ରଜନନ ସ୍ଥାନ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଏବଂ କେତେକ ପ୍ରଭାବିତ ଅଞ୍ଚଳରେ କୁହୁଡି ଏବଂ ଉତ୍ସ ହ୍ରାସ ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ଏଣ୍ଟୋମୋଲୋଜିକାଲ୍ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା |
ଏହି ରୋଗ ଉପରେ ଏକ ଦ daily ନିକ ବୁଲେଟିନ୍ ପ୍ରକାଶନ କରିବା ଏବଂ WHO ସହିତ ନିୟମିତ ବାଣ୍ଟିବା |
ସାଓ ଟୋମେ ଏବଂ ପ୍ରିନ୍ସିପିରେ ଲାବୋରେଟୋରୀ କ୍ଷମତାକୁ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ବାହ୍ୟ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ନିୟୋଜନ, ତଥା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଯେପରିକି କେସ୍ ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ, ବିପଦ ଯୋଗାଯୋଗ, ଏଣ୍ଟୋମୋଲୋଜି ଏବଂ ଭେକ୍ଟର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ |

WHO ବିପଦ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ |
ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ବିପଦକୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଅଧିକ ଆକଳନ କରାଯାଇଛି (i) ମଶା ଭେକ୍ଟର ଏଡିସ୍ ଏଜିପ୍ଟି ଏବଂ ଏଡିସ୍ ଆଲବୋପିକ୍ଟସ୍;(ii) ଡିସେମ୍ବର 2021 ପରଠାରୁ ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ଏବଂ ବନ୍ୟା ପରେ ମଶା ପ୍ରଜନନ କ୍ଷେତ୍ର ପାଇଁ ଅନୁକୂଳ ପରିବେଶ;(iii) ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଆହ୍ୱାନ ମଧ୍ୟରେ ଡାଇରିଆ ରୋଗ, ମ୍ୟାଲେରିଆ, COVID-19 ର ଏକକାଳୀନ ବିସ୍ଫୋରଣ;ଏବଂ (iv) ପ୍ରବଳ ବନ୍ୟା ପରେ ଗଠନମୂଳକ କ୍ଷତି ହେତୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧାଗୁଡ଼ିକରେ ପରିମଳ ଏବଂ ଜଳ ପରିଚାଳନା ପ୍ରଣାଳୀର କାର୍ଯ୍ୟକାରିତା ହ୍ରାସ ପାଇଲା |ରିପୋର୍ଟ ହୋଇଥିବା ସଂଖ୍ୟାଗୁଡିକ ଏକ ଅବହେଳିତ କାରଣ ଡେଙ୍ଗୁ ରୋଗର ଅଧିକ ଅନୁପାତ ଅସ୍ୱାଭାବିକ, ଏବଂ ତଦାରଖ ଏବଂ ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବାର କ୍ଷମତା ପାଇଁ ସୀମିତତା ଅଛି |ଭୟଙ୍କର ଡେଙ୍ଗୁ ରୋଗର କ୍ଲିନିକାଲ୍ ପରିଚାଳନା ମଧ୍ୟ ଏକ ଆହ୍ .ାନ |ଦେଶରେ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ସଚେତନତା କମ୍, ଏବଂ ବିପଦ ଯୋଗାଯୋଗ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ନୁହେଁ |
ଆଞ୍ଚଳିକ ଏବଂ ବିଶ୍ global ସ୍ତରରେ ସାମଗ୍ରିକ ବିପଦକୁ କମ୍ ଭାବରେ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରାଯାଏ |ସାଓ ଟୋମେ ଏବଂ ପ୍ରିନ୍ସିପ ଠାରୁ ଅନ୍ୟ ଦେଶକୁ ଆହୁରି ବିସ୍ତାର ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ କାରଣ ଦେଶ ହେଉଛି ଏକ ଦ୍ୱୀପ ଯାହା ଭୂମି ସୀମା ବାଣ୍ଟି ନଥାଏ ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଭେକ୍ଟରର ଉପସ୍ଥିତି ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ |

WHO ପରାମର୍ଶ |

କେସ୍ ଚିହ୍ନଟ |
ଡେଙ୍ଗୁ ରୋଗ ଚିହ୍ନଟ ଏବଂ / କିମ୍ବା ନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ପାଇଁ ଡାଇଗ୍ନୋଷ୍ଟିକ୍ ପରୀକ୍ଷଣରେ ପ୍ରବେଶ କରିବା ଜରୁରୀ ଅଟେ |
ସାଓ ଟୋମେ ଏବଂ ପ୍ରିନ୍ସିପିର ବାହ୍ୟ ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜରେ ଥିବା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କେନ୍ଦ୍ରଗୁଡିକ ଏହି ରୋଗ ବିଷୟରେ ଅବଗତ ହେବା ଉଚିତ ଏବଂ ମାମଲା ଚିହ୍ନଟ ପାଇଁ ଆରଡିଟି ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍।
ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପ୍ରଜନନ ସ୍ଥାନଗୁଡିକ ଅପସାରଣ କରିବା, ଭେକ୍ଟର ଜନସଂଖ୍ୟା ହ୍ରାସ କରିବା ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଏକ୍ସପୋଜରକୁ କମ୍ କରିବା ପାଇଁ ଭେକ୍ଟର ପରିଚାଳନା ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ୍ ଭେକ୍ଟର ମ୍ୟାନେଜମେଣ୍ଟ (ଆଇଭିଏମ୍) କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବା ଉଚିତ |ଏଥିରେ ଉଭୟ ଲାର୍ଭା ଏବଂ ବୟସ୍କ ଭେକ୍ଟର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କ ies ଶଳ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରାଯିବା ଉଚିତ, ଯେପରିକି ପରିବେଶ ପରିଚାଳନା, ଉତ୍ସ ହ୍ରାସ ଏବଂ ରାସାୟନିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପଦକ୍ଷେପ |
ଭେକ୍ଟର-ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଘର, କାର୍ଯ୍ୟ ସ୍ଥାନ, ବିଦ୍ୟାଳୟ, ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବାରେ ଭେକ୍ଟର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପଦକ୍ଷେପ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ |
ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ସମର୍ଥିତ ଉତ୍ସ ହ୍ରାସ ପଦକ୍ଷେପ ଆରମ୍ଭ ହେବା ସହିତ ଭେକ୍ଟର ନୀରିକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟ କରାଯିବା ଉଚିତ |

ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସୁରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା |
ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପୋଷାକ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି ଯାହା ଚର୍ମର ଏକ୍ସପୋଜରକୁ କମ୍ କରିଥାଏ ଏବଂ ପ୍ରତିରୋଧକ ପ୍ରୟୋଗ କରିଥାଏ ଯାହା ଚର୍ମରେ କିମ୍ବା ପୋଷାକରେ ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇପାରେ |ରିପ୍ଲେଣ୍ଟଗୁଡିକର ବ୍ୟବହାର ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଲେବଲ୍ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ଅନୁଯାୟୀ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ |
ୱିଣ୍ଡୋ ଏବଂ କବାଟ ପରଦା, ଏବଂ ମଶା ଜାଲ (ଇମ୍ପ୍ରେଗ୍ରେଡ୍ କିମ୍ବା କୀଟନାଶକ ସହିତ ନୁହେଁ), ଦିନ କିମ୍ବା ରାତିରେ ବନ୍ଦ ସ୍ଥାନରେ ଭେକ୍ଟର-ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ଉପଯୋଗୀ ହୋଇପାରେ |

ଭ୍ରମଣ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ |
ବର୍ତ୍ତମାନର ଉପଲବ୍ଧ ସୂଚନା ଉପରେ ଆଧାର କରି ସାଓ ଟୋମେ ଏବଂ ପ୍ରିନ୍ସିପକୁ ଯାତ୍ରା ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ଉପରେ WHO କ restr ଣସି ପ୍ରତିବନ୍ଧକକୁ ସୁପାରିଶ କରେ ନାହିଁ |

ଅଧିକ ସୂଚନା
WHO ଡେଙ୍ଗୁ ଏବଂ ଭୟଙ୍କର ଡେଙ୍ଗୁ ଫ୍ୟାକ୍ଟସିଟ୍ https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dengue-and-severe-dengue
WHO ଆଫ୍ରିକୀୟ ଆଞ୍ଚଳିକ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ, ଡେଙ୍ଗୁ ଫ୍ୟାକ୍ଟସିଟ୍ https://www.afro.who.int/health-topics/dengue
ଆମେରିକୀୟ / ପାନ ଆମେରିକୀୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ ପାଇଁ WHO ଆଞ୍ଚଳିକ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ, ଆର୍ବୋଭାଇରାଲ୍ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ରୋଗୀଙ୍କ ନିରାକରଣ ଏବଂ ଯତ୍ନ ପାଇଁ ଉପକରଣ https://iris.paho.org/handle/10665.2/33895
ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସନ୍ଦର୍ଭ: ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (26 ମଇ 2022) |ରୋଗ ବିସ୍ତାର ଖବର;ସାଓ ଟୋମେ ଏବଂ ପ୍ରିନ୍ସିପିରେ ଡେଙ୍ଗୁ |ଏଠାରେ ଉପଲବ୍ଧ: https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2022-DON387